Je gaat de zomervakantie genieten in de bergen en je e-bike gaat mee (of je huurt er 1!). Dan is het wel zo handig om te weten welke e-bikes en aandrijfsystemen geschikt zijn om fietsend bovenop de col te komen. Daarom zetten wij ze voor je op een rijtje.
Welke e-bike schakelsystemen zijn er?
Er zijn e-bikes met een derailleursysteem, naafversnellingen en zogenaamde bracketversnelling. Ieder systeem heeft zijn eigen voordelen voor verschillende terreinen. We lichten hieronder kort toe hoe het systeem werkt en wat de voor- en nadelen zijn.
E-bikes met derailleur
Een derailleursysteem bestaat uit 1, 2 of 3 tandwielen aan de voorkant en een cassette aan de achterkant met meerdere tandwielen. Een derailleursysteem kan met alle e-bikemotoren worden gecombineerd. Dat wil zeggen met een achterwiel-, midden- en voorwielmotor. Een derailleursysteem werkt altijd met een ketting en is altijd open. Dat houdt in dat het onderhoud nodig heeft en na een periode vervangen moet worden vanwege slijtage. Een derailleursysteem geeft minder weerstand dan naafversnellingen en vergt daardoor minder van je accu. Nog een voordeel van een derailleur is dat je altijd kunt terugschakelen (mits je geen volle kracht levert, dat is nooit een goed idee bij schakelen)! Kortom, een derailleursysteem is ideaal voor je vakantie in de bergen. Lees ook onze blog over race fietsvakantie in de bergen voor meer uitleg over de werking van de derailleur.
| Voordelen | Nadelen |
| + Groot bereik | - Onderhoud |
| + Keuze om andere tandwielen te monteren | - Slijtage |
| + Minder weerstand, minder gewicht | - Niet schakelen in stilstand |
| + Accu gaat langer mee | |
| + Schakelen tijdens het trappen |
E-bikes met naafversnellingen
Bij naafversnellingen zit het schakelsysteem in de naaf van het achterwiel. De tandwielen die zorgen voor de transmissie zitten binnenin de naaf. Een groot voordeel van de naafversnelling is dat je in stilstand kunt schakelen, zodat je bij een stoplicht in een lichtere versnelling direct kunt wegfietsen. Een ander voordeel is dat er geen vuil in je tandwielen komt, naafversnellingen zijn daarom onderhoudsarm. Een versnellingsnaaf biedt echter ook meer weerstand en vergt daardoor wat meer van je accu. Bij naafversnellingen kun je kiezen voor een ketting of een duurzamere en onderhoudsarme riem. Daarnaast geldt als nadeel, hoe meer tandwielen je naaf heeft hoe zwaarder het is. Naafversnellingen zijn alleen te gebruiken bij e-bikes met een midden- of voorwielmotor.
De algemene stelling is dat naafversnellingen minder geschikt zijn voor fietsen in de bergen. Afhankelijk van het soort komt dat met name door het geringe bereik en het feit dat het lichtste verzet te groot is voor de bergen. Maar ook doordat je met naafversnellingen even moet inhouden als je wil schakelen. Waar je op een steil stuk na een bocht met derailleur fietsend terug kunt schakelen, moet je bij naafversnellingen je benen stil houden om terug te schakelen. Er zijn echter uitzonderingen op de verschillende nadelen. Die beschrijven we hieronder per merk.
Er zijn verschillende merken naafversnellingen te verkrijgen. Shimano is wereldwijd natuurlijk heel bekend om de fietsonderdelen. Daarnaast zijn andere goede opties de naafversnellingen van Rohloff en Enviolo. Een ander merk is Pinion, daar komen we later op terug onder het kopje “bracketversnellingen”.
Shimano naafversnellingen
Shimano kent de meest bekende Nexus naafversnellingen voor e-bikes en daarnaast in het hogere segment de Alfine naafversnellingen. Deze versnellingen staan vooral bekend als geschikt voor stadsfietsers. Bij de Nexus is er de keuze voor 3-, 5-, 7- en 8-speed. Alfine is verkrijgbaar in een 8- en een 11-speed variant. Hoe meer versnellingen hoe meer keuze en over het algemeen geldt dan ook dat je lichter kunt schakelen. Maar afgezet tegen een derailleursysteem is je bereik altijd kleiner.
Rohloff naafversnellingen
Rohloff is een Duits merk dat veel in toerfietsen en e-bikes wordt gebruikt. Een groot voordeel van Rohloff ten opzichte van Shimano naafversnellingen is dat de stapjes tussen de versnellingen klein zijn. Je beschikt over 14 versnellingen, waardoor je eigenlijk altijd wel een versnelling hebt die past bij je snelheid en cadans. De lichtste versnelling is te gebruiken bij een lage snelheid (ongeveer 5km. p/u). E-bikes werken met elektronisch schakelen door middel van een knopje op het stuur. De ondersteuning houdt even in tijdens het schakelen, dat is wel een nadeel ten opzicht van een derailleur. Kies je voor een e-bike vakantie in de bergen en je wil naafversnellingen? Dan is Rohloff een goede optie.
Enviolo naafversnellingen
Enviolo naafversnellingen zijn traploos. Het werkt met roterende kogels die een linker- en rechterring verbinden. Tussen het lichtste en zwaarste verzet heb je een oneindig aantal versnellingsstanden. Het lichtste verzet is vrij goed te gebruiken in de heuvels. Met Enviolo kun je blijven trappen tijdens het schakelen, dat is handig als je bergop rijdt en terug moet schakelen. Maar dit voordeel werkt vooral bij wegrijden bij stilstand. Deze naaf kan ook niet verkeerd worden ingesteld, waardoor misschakelen onmogelijk is. De naaf is echter wat zwaarder dan andere naven, wat wel een nadeel is, zeker op je accugebruik en actieradius. De Enviolo naaf staat ook bekend als minder efficiënt. Het is wat zwaar en ondervindt wat meer weerstand. Een heel fijne optie is de Enviolo Automatic op e-bikes. Daarmee stel je zelf in welke cadans je wil trappen en het systeem past de versnellingen aan zodat je die cadans behoudt. Zo hoef je zelf niet te schakelen.
| Voordelen | Nadelen |
| + Onderhoudsarm | - Minder groot bereik |
| + Meestal ook elektronisch schakelen mogelijk | - Zwaarder dan derailleur |
| + Ook met onderhoudsarme riem | - Alleen met middenmotor (en voorwiel-) |
| + Schakelen in stilstand | - Niet schakelen tijdens trappen |
E-bikes met bracketversnellingen
Er is 1 soort bracketversnellingen verkrijgbaar en dat is het Pinion systeem. Wij hebben deze overigens onder naafversnellingen op de website staan, omdat het in de volksmond vaker zo wordt genoemd en er maar 1 type bracketversnellingen is. Het Pinion systeem is gebaseerd op het transmissiesysteem van auto’s. De schakelbak zit in de bracket en is helemaal dicht. Het systeem in dus zeer onderhoudsarm. Het systeem is wel zwaarder dan andere systemen, daartegenover staat dan wel dat de positionering in de bracket zorgt dat je daar weinig last van hebt en dat het zwaartepunt op de meest ideale plek zit. Het rendement van Pinion is heel goed, waardoor je lekker licht trapt. Er is keuze uit een verschillend aantal versnellingen, maar de meestgebruikte zijn de C1.12 en de P1.18. Deze hebben respectievelijk 12 en 18 versnellingen. Pinion is alleen compatibel met e-bikes met een achterwiel- of voorwielmotor. Een nadeel van de achterwielmotor is echter dat deze bij echt flinke beklimmingen stopt omdat het te heet wordt. Wanneer de motor te warm wordt, schakelt het zelf uit om schade te voorkomen. Ook heeft Pinion een relatief lang aangrijpmoment, het schakelt dus niet helemaal direct. Dat is ook een nadeel voor gebruik in de bergen.
| Voordelen | Nadelen |
| + Onderhoudsarm, gesloten systeem | - Zwaar |
| + Met onderhoudsarme riem | - Minder aantal versnellingen dan de meeste derailleurs |
| + Hoog rendement | - Alleen met achterwielmotor (en voorwiel-) |
| + Kleine schakelstappen | - Aangrijpmoment is niet direct |
Welke aandrijflijn is er voor e-bikes?
De aandrijflijn van een e-bike is altijd een ketting of een riem. Bij een derailleur kies je automatisch voor een ketting. Bij naafversnellingen is er een keuze tussen ketting of riem. Ga je voor bracketversnellingen van Pinion, dan kies je tegelijkertijd automatisch voor een riemaandrijving.
Omdat een derailleur het meest berg vriendelijk is, is een ketting dat daardoor ook. Maar een riem is an sich gewoon geschikt voor de bergen. Het is onderhoudsarm, kent een lange levensduur en is oersterk. Het nadeel is alleen dat het niet in combinatie met een derailleur kan. Ga je de bergen in met Rohloff versnellingsnaaf? Dan kun je rustig voor een riemaandrijving kiezen.
Welke e-bike motor is geschikt voor de bergen?
Een sterke motor met een hoge koppel is een must. Bij een lage cadans levert een motor met een hoge Nm (newtonmeter) voldoende kracht om je te ondersteunen. Dit werkt lekker om te starten vanuit stilstand, maar dus ook wanneer je bergop moet rijden. E-bikes zijn echter geen lichte racefietsen waarmee je even de Stelvio op rijdt, al helpen ze je wel het makkelijker te maken. En vergeet de accucapaciteit niet! Die is ook niet lang genoeg om de Mortirolo te beklimmen.
Achterwielmotoren in de bergen
Een achterwielmotor is niet geschikt om langdurig bergop te rijden, omdat deze oververhit kan raken. De achterwielmotor schakelt zichzelf uit om te voorkomen dat het stuk loopt. Dan zul je even moeten pauzeren om de boel weer op temperatuur te krijgen. Pinion werkt alleen met achterwielmotoren en is qua versnellingssysteem redelijk voorbereid op zwaar werk met een lichte versnellingskeuze. Alleen is de motor niet geschikt voor langdurig zwaar klimwerk.
Voorwielmotoren in de bergen
Ongeschikt! Daar kunnen we kort in zijn. Voorwielmotoren zijn überhaupt niet heel krachtig en worden alleen in het lagere segment nog aangeboden.
Middenmotoren in de bergen
Een middenmotor met een hoge koppel is de beste optie. Middenmotoren worden ook op racefietsen en MTB’s gebruikt en daardoor zijn die fietsen met ondersteuning ook prima te gebruiken tijdens je fietsvakantie. Een middenmotor met een hoge koppel heeft veel kracht om je te helpen boven te komen en kan niet oververhitten.
In de bergen is het aan te raden een e-bike motor met een koppel va0n 70 Nm of meer te gebruiken. Hieronder een opsomming van motoren met een koppel van meer dan 70Nm. Klik op de link om direct alle e-bikes met die motor te bekijken.
Bosch Performance Line Smart: 75Nm
Bosch Performance Line CX (Smart): 85Nm
Shimano STEPS EP800: 85Nm
Shimano STEPS EP600: 85Nm
Giant/Yamaha SyncDrive Sport: 70Nm
Giant/Yamaha SyncDrive Pro: 85Nm
Panasonic GX Ultimate: 90Nm
Accu en actieradius in de bergen
Hoe meer kracht de motor moet leveren, hoe korter je actieradius. Dus een flinke grote accu is nodig om je te helpen de bergen door te komen. Een 2e accu is daarbij ten zeerste aan te bevelen. En ten slotte moet je ook denken aan een accu die snel oplaadt. Als je ergens een paar uurtjes pauzeert is je accu zo weer opgeladen.
Een accu is per definitie niet geschikt om een lange klim van 2500 hoogtemeters mee op te rijden. Daar heb je zeker 2 accu’s voor nodig en zelfs dan is het de vraag of je het haalt. En je wilt met een zware e-bike niet zonder ondersteuning komen te staan. Bereid je ritten dan ook goed voor, zodat je niet voor dat soort nare verrassingen komt te staan
Samengevat | Wat is de beste e-bike optie voor een fietsvakantie in de bergen?
EEN E-BIKE MET DERAILLEUR EN MIDDENMOTOR MET KRACHTIGE KOPPEL IS JE BESTE VRIEND VOOR DE BERGEN. DAARNAAST EEN GROTE ACCUCAPACITEIT MET LIEFST DE BESCHIKKING OVER MINIMAAL 2 ACCU’S..
Onze tip
De Riese & Müller Charger4 is krachtig en heeft de eigenschappen die je nodig hebt voor ondersteuning op heuvelachtige wegen.
Bekijk alle Charger4 modellen met derailleurversnelling.
Andere tips voor een e-bike in de bergen
We hebben met deze blog vol ingezet op reguliere e-bikes. Mocht je de aanschaf van een e-bike overwegen die puur bedoeld is voor je aanstaande fietsvakantie in de bergen. Overweeg dan een e-racefiets of een e-mtb. Let dan wel nog steeds op de genoemde eigenschappen van de motor en het aandrijfsysteem.
Interessante video’s over schakelsystemen
Hieronder enkele video’s over de werking van de schakelsystemen uit deze blog
Enviolo
Rohloff
Pinion
Interessante blogs voor jou
Race fiets vakantie in de bergen
Cannondale Tesoro Neo X 1 – sportieve e-bike voor avonturiers